Kişisel Verilerin İşlenmesi ile İlgili Bilmeniz Gerekenler
İYS KVKK Nedir? Kişisel Verilerin İşlenmesi ile İlgili Bilinmesi Gerekenler
Mevcut müşterilerine ya da potansiyel müşterilerine ürün tanıtımı, kampanya, indirim ya da bilgilendirme amacı ile ticari elektronik ileti göndermek isteyen ticari işletmelerin veya gerçek kişilerin en çok merak ettiği konuların başında İYS ve İYS KVKK konusu gelmektedir. Çünkü 04.01.2020 tarihli Resmî Gazetede yayınlanan Ticari Elektronik İleti Yönetmelik Değişikliği ile ticari elektronik ileti göndermek isteyen bütün hizmet sağlayıcılar İleti Yönetim Sistemi yani İYS ’ye kaydolmak zorundadır. Ayrıca hizmet sağlayıcılarının İleti Yönetim Sistemi’ne kişisel verileri işlenmesi ile söz konusu kişisel verilerde, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) ile koruma altına alınmıştır. Yazımızda ise İletim Yönetim Sistemi ( İYS ), Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ( KVKK) ve İleti Yönetim Sistemi’nin kişisel verileri koruması kapsamından yani İYS KVKK hakkında detayı bilgiler vermeye çalışacağız.
KVKK Nedir?
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve İleti Yönetim Sistemi arasındaki önemli bağlantıyı tam olarak anlayabilmek için öncelikle Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) nedir sorusuna detaylı bir şekilde cevap vermek gerekiyor.
Son yıllarda teknoloji günlük işlerimizin büyük bir kısmında yardımcı olurken özellikle, kullanılan mobil uygulamaların topladıkları kişisel verileri paylaşması bütün dünyada büyük yankı uyandırmıştı. Aynı zamanda bu süreçte birçok kişi de kişisel veri nedir, neden korunması gerekir konusunda bilgi sahibi oldu. İnsanların kişisel veri hakkında her geçen gün daha da bilinçlenmesi ve konunun ne kadar önemli olduğunun anlaşılması ile ise “6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu” (KVKK), 7 Nisan 2016 tarih ve 29677 sayılı resmî gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Böylece temel insan haklarından biri olan kişisel verilerin korunması yürürlüğe giren kanun ile devletin güvencesi altına alınmış oldu. Yürürlüğe giren kanun sayesinde kişisel verileri işleyen ticari işletmelerin veya gerçek kişilerin uyması gereken kurallar ve bu kurallara uymamaları durumunda karşılaşacakları sonuçları bütün detayları ile belirlenmiş oldu.
KVKK, kişilerin kişisel ve hassas bilgilerinin ticari işletmeler veya gerçek kişiler tarafından kişinin izni olmadan kullanılmamasını düzenlemek için yürürlüğe girmiş bir kanundur. Aynı zamanda:
- Özel hayatın gizliliğini korumak,
- Kişisel verilerin işlenmesi konusunda belirli bir disiplini sağlamak,
- Kişinin temel hak ve özgürlüklerinin korunmasının sağlanması,
- Kişisel verileri işleyen ticari işletmelerin veya gerçek kişilerin, kişisel veri işlemek ile ilgili yükümlülüklerini, uymaları gereken esas ve usullerin belirlenmesi,
- Kişinin mahremiyet hakkı ve bilgi güvenliği hakkının korunması,
- Söz konusu kişisel verilerin çağın şartlarına uygun olarak işlenmesini sağlamak.
KVKK’nın öncelikli amaçlarıdır. Kişisel verileri kullanılan bütün kişiler, bu verileri çeşitli yöntemler ile otomatik olsun veya olmasın işleyen bütün ticari işletmeler ve gerçek kişiler KVKK kapsamındadır.
KVKK ‘ya Göre Kişinin Hakları Nelerdir?
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 20. Maddesine göre her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. 2010 yılında 5982 sayılı Kanunla Anayasanın 20. maddesine eklenen fıkra ile ise herkesin kendisiyle ilgili her vatandaşın aynı zamanda kişisel verilerinin korunmasını isteme hakkı da yasal olarak teminat altına alınmıştır. Bu doğrultuda ilgili kişi olarak tanımlanan ve kişisel verisi işlenen gerçek kişinin hakları Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK)’na göre şu şekildedir:
- Kişisel verilerinin işlenip işlenmediğini öğrenme,
- Kişisel verileri işlenmiş ise bu konuya ilişkin bilgi talep etme,
- Kişisel verilerinin işlenme amacını ve bunların amaca uygun olarak kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
- Yurtiçinde veya yurtdışında kişisel verilerin aktarımı söz konusu ise kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
- Kişisel verilerin yanlış veya eksik işlenmesi durumunda bunların düzeltilmesini talep etme,
- Kişisel verilerin Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve ilgili diğer kanunlara uygun bir şekilde işlenmesine rağmen, işlenmesini gerektiren nedenlerin ortadan kalkması üzerine kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesini isteme,
- Kişisel verilerin düzeltilmesi, yok edilmesi veya silinmesi için gerçekleştirilen işlemlerde kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilerin bildirilmesini isteme,
- İşlenen kişisel verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme,
- Kişisel verilerin KVKK ‘ya aykırı olarak işlenmesi durumunda zarara uğraması halinde söz konusu zararın giderilmesini talep etme hakkı bulunmaktadır.
KVKK Onayı Nedir?
KVKK ile hayatımıza giren kavramlardan biri de çoğu kişi tarafından KVKK onayı olarak bilinen “açık rıza” kavramıdır. KVKK ‘nın 3. Maddesine göre açık rıza yani KVKK onayı “belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirilmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza” olarak tanımlanmıştır. Aynı zamanda Anayasa’da belirtildiği üzere kişisel verilerin işlenmesi ancak kanunda belirtilen şartlarda ya da kişinin açık rıza yani onay vermesi ile mümkündür. KVKK’da açık rıza ile ilgili olarak:
- 5. Maddenin 1. fıkrasında “Kişisel veriler ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemez”
- 6. Maddenin 2. fıkrasında “Özel nitelikli kişisel verilerin, ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesi yasaktır”
- 8. Maddenin 1. fıkrasında “Kişisel veriler, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın aktarılamaz”,
- 9. Maddenin 1. fıkrasında “Kişisel veriler, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın yurt dışına aktarılamaz”
Düzenlemeleri yer alır. Bu düzenlemelere göre açık rıza yani KVKK onayı söz konusu kanun kapsamında kişinin sahip olduğu verinin işlenmesine, karşı taraftan gelen istek üzerine veya kendi isteği ile onay vermesi anlamına gelmektedir. Aynı zamanda KVKK’nın 3. Maddesinde yapılan açık rıza tanımına göre, açık rızanın üç unsuru bulunmaktadır: Bunlar:
- Belirli bir konuya ilişkin olması: Veri işlemek için verilen açık rızanın yani onayın yasal olarak geçerli olabilmesi için söz konusu açık rızanın belirli bir konuya ilişkin ve sadece o konu ile ilgili sınırlı olması gerekmektedir. Veriyi işlemek ile sorumlu olanlar açık rıza beyanının hangi konuya ilişkin olarak istendiğini karşı tarafa açık ve net bir şekilde ortaya koymalıdır. Bu durum doğrultusunda kişisel verileri işlenecek olan kişinin sadece “kişisel verilerimin işlenmesini kabul ediyorum” şeklinde ucu açık ve detayları tam olarak belirlenmemiş bir beyanının kanuni olarak geçerliliği olmayacaktır.
- Rızanın bilgilendirmeye dayanması: Açık rıza yani bir kişinin kişisel verilerinin işlenmesi için onay vermesi aslında kişiye ait bir irade beyanıdır. Söz konusu beyanda kişi kendi özgür iradesi doğrultusunda kişisel verilerinin işlenmesi için onay verir. Ancak neye onay verdiğinin bilgisi hizmet sağlayıcı tarafından sağlanmalıdır. Kanun’un 10. Maddesine göre hazırlanan “ aydınlatma yükümlülüğü” düzenlemesi tamamen bu konu ile ilgilidir. Ayrıca kendi özgür iradesi ile kişisel verilerinin işlenmesine onay veren kişi sadece ne için izin verdiği konusunda değil, verdiği onay sonucunda neler olacağı ilgili de bilgilendirilmelidir. Bu bilgilendirme, kişiye açık, net ve anlaşılır bir şekilde bütün detayları ile iletilmelidir. Bilgilendirmenin açık bir şekilde olması kişinin geleceğini belirleme hakkı açısından son derece önemlidir.
- Özgür irade ile açıklanması: Kişinin kişisel verilerinin işlenmesi için onay vermesi ancak kişinin yaptığı davranışların bilincinde olması ve sadece kendi kararı olması durumunda geçerli sayılmaktadır. Kişinin kendi iradesi doğrultusunda karar vermesini engelleyen hür türlü fiil, kişisel verilerin işlenmesi için verilen onayın geçerliliğini de tehlikeye atacaktır.
İYS KVKK Nedir?
Son zamanlarda yaşanan sosyal ve ekonomik gelişmeler doğrultusunda kişiler ve ticari işletmeler arasındaki ilişkiler de değişikliğe uğramıştır. Her geçen gün daha da artan kişiler ve ticari işletmeler arasındaki etkileşim ise kişisel verilerin toplanması ve işlenmesinde de artışa neden olmuştur. Bu durum doğrultusunda ise kişilerin hakları Kişisel Verileri Koruma Kanunu ile güvence altına alınmıştır. Aynı zamanda bu kanun ile hem kişilere hem de kişilerin etkileşimde bulunduğu ticari işletmelere bazı yükümlülükler getirilmiştir. KVKK ‘ya göre kişisel veri, kişiye ait belirli ya da belirlenebilir nitelikli her türlü bilgi olarak tanımlanmaktadır. Kişiye ait ad, soyadı, telefon numarası, elektronik posta adresi gibi bütün bilgiler kişisel veri özelliği taşır. KVKK bu bilgiler ile gerçekleştirilecek her türlü işlem için kişinin onayı zorunluluğu getirmiştir. Aksi halde kişisel verilerin toplanması ve işlenmesi hukuka aykırı olarak kabul edilir.
6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu’yla birlikte ise elektronik ortamda gerçekleştirilen ve ticari amaç ile gönderilen bütün veri, ses ve görüntü içerikli iletiler “ticari elektronik ileti” olarak tanımlanmıştır. Hizmet sağlayıcı olarak tanımlanan ticari işletmeler ise hizmetlerini ve mallarını tanıtmak, pazarlamak, indirim ve kampanyalar hakkında bilgi vermek ya da kutlama, tebrik gibi durumlarda kişilere ticari elektronik ileti gönderebilmektedir. Günümüzde ise ticari işletmeler ticari elektronik ileti gönderebilmek için kişiler ile bulundukları iletişimlerle ad, soyadı, telefon numarası ya da elektronik posta gibi kişisel verilere ulaşabilmektedir. Bu kişisel verilerin toplanması, depolanması, işlenmesi ya da diğer bütün işlemler ise KVKK yani Kişisel Verileri Koruma Kanunu’na tabidir.
İYS KVKK Kuralları
İleti Yönetim Sistemi’nde kişisel verilerin işlenmesi ile ilgili kurallar İYS KVKK kuralları olarak adlandırılmaktadır. Bu kurallardan kısaca bahsedecek olursak:
1- İleti Yönetim Sistemi’nde yer alan kişisel veriler doğru ve gerekli düzenlemeler yapılarak güncel olmalıdır. Çünkü İleti Yönetim Sistemi kurum olarak bünyesinde bulunan bütün kişisel verilerin yanlış bilgi içermeyen doğru bilgi olmasına, kişisel veriler söz konusu olduğu için herhangi bir değişiklik durumunda bilginin güncellenmesine önem vermektedir.
2- Kişisel Verileri Koruma Kanunu doğrultusunda İleti Yönetim Sistemi için önemli bir diğer kural ise İYS tarafından toplanan veyahut hizmet sağlayıcılar tarafından gelen kişisel verilerin kaynağının sorgulanarak hukuka uygunluğunun sağlanmasıdır.
3- İleti Yönetim Sisteminde yer alan kişisel veriler Kişisel Verileri Koruma Kanunu’na uygun olarak işlendikleri amaç ile bağlantılı, ölçülü ve sınırlı olmalıdır. Çünkü İleti Yönetim Sistemi kişisel verileri işlendiği amaç ile sınırlı ve verilmesi gereken hizmetin sınırlarına göre kullanılması amacı taşır.
4- Kişisel Verileri Koruma Kanunu uyarınca İleti Yönetim Sistemi‘nde yer alan kişisel veriler, kişilerin onayı alınırken belirlenen amaçlar doğrultusunda sınırlı bir şekilde işlenebilir. Bu amaçlar belirli, açık ve meşru olmak zorundadır. Ayrıca bu amaçlar dışında İletim Yönetim Sistemi kişisel verilerin işlenmesine ve kullanılmasına izin vermeyeceği gibi kendisi de kullanamaz.
5- Son olarak ise İleti Yönetim Sistemi Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili Mevzuat doğrultusunda sistemde bulunan kişisel verileri, işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza eder.
Dijiizin ekibi olarak bu yazımızda İYS KVKK ile ilgili en çok merak edilen sorulardan olan olan KVKK nedir, KVKK’ya göre kişinin hakları nelerdir, KVKK onayı nedir, İYS KVKK nedir ve kuralları nelerdir soruları hakkında detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Eğer siz de dijital ortamda Açık rıza, Aydınlatma ve ETK metinlerinin hızlı, kolay ve güvenilir bir şekilde zaman damgalı alınıp ETK metinlerini İleti Yönetim Sistemi’ne aktararak İzini Veri Tabanı oluşturup pazarlama faaliyetlerinizi hukuka uygun şekilde geliştirmek istiyorsanız İleti Yönetim Sistemi iş ortağı lisansına sahip olan Dijiizin’in entegrasyon hizmetlerinden faydalanabilirsiniz. Daha detaylı bilgi alabilmek için sitemizde yer alan iletişim kısmından bizimle iletişime geçebilirsiniz.
